વિજ્ઞાન, ગણિત અને પર્યાવરણ પ્રદર્શન 2025 – વિકસિત અને આત્મનિર્ભર ભારત માટે STEM

📖 વિજ્ઞાન, ગણિત અને પર્યાવરણ પ્રદર્શન 2025 – વિકસિત અને આત્મનિર્ભર ભારત માટે STEM

---

પરિચય

ભારત જેવા વિકાસશીલ દેશમાં વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી નો ઉપયોગ કરીને શિક્ષણ, પર્યાવરણ અને આરોગ્ય ક્ષેત્રે મોટા પરિવર્તનો લાવવા શક્ય છે. આ જ વિચાર સાથે દર વર્ષે બાળ વૈજ્ઞાનિક પ્રદર્શન (Bal Vigyanik Pradarshan) નું આયોજન થાય છે.
2025-26નું પ્રદર્શન NCERT, ન્યૂ દિલ્હી અને GCERT, ગાંધીનગર ના સંયુક્ત પ્રયાસોથી યોજાઈ રહ્યું છે. આ પ્રદર્શનનો મુખ્ય હેતુ વિદ્યાર્થીઓમાં STEM શિક્ષણ (Science, Technology, Engineering, Mathematics) પ્રત્યે રસ વધારવાનો અને નવા શોધાત્મક પ્રોજેક્ટ રજૂ કરવાનો છે.

આ વર્ષે પ્રદર્શનનું મુખ્ય થીમ છે –
👉 “STEM for Viksit and Atmanirbhar Bharat” (વિકસિત અને આત્મનિર્ભર ભારત માટે STEM)

વિદ્યાર્થીઓ તેમના વિચારશીલ પ્રોજેક્ટ દ્વારા બતાવશે કે કેવી રીતે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ભારતને આત્મનિર્ભર બનાવી શકાય.

---

મુખ્ય થીમ અને ઉપથીમો

આ વર્ષની પ્રદર્શનમાં વિવિધ ઉપથીમો નક્કી કરાયા છે જેથી વિદ્યાર્થીઓ અલગ-અલગ ક્ષેત્રોમાં કામ કરી શકે.

🔹 ૧. ટકાઉ ખેતી (Sustainable Agriculture)

• ઓર્ગેનિક ખેતીના મોડલ

• પાણી બચાવતી ખેતીની રીતો

• ડ્રિપ સિંચાઈ સિસ્ટમ

• રાસાયણિક દવાઓના વિકલ્પો

🔹 ૨. કચરાનું વ્યવસ્થાપન અને પ્લાસ્ટિકના વિકલ્પો (Waste Management & Alternatives to Plastics)

• ઘનકચરાનું રિસાયકલિંગ

• બાયો-ડિગ્રેડેબલ પ્લાસ્ટિક

• ગામડાં સ્તરે કચરાના પ્રોજેક્ટ

• સ્વચ્છ ભારત અભિયાનમાં ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ

🔹 ૩. હરિત ઊર્જા (Green Energy)

• સોલાર પાવર મોડલ

• પવનચક્કી દ્વારા વીજળી ઉત્પાદન

• બાયો-ગેસ ઊર્જા

• ઊર્જા બચત માટેના નવીન સાધનો

🔹 ૪. ઉભરતી ટેકનોલોજી (Emerging Technology)

• આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI)

• રોબોટિક્સ શિક્ષણમાં

• સ્માર્ટ ડિવાઇસ અને IoT

• ગ્રામ વિકાસ માટે નવી ટેક્નોલોજી

🔹 ૫. રમૂજી ગણિતીય મોડેલિંગ (Recreational Mathematical Modelling)

• રમતો દ્વારા ગણિત શીખવું

• જ્યોમેટ્રિક મોડલ

• સંભાવના અને આંકડાશાસ્ત્રના પ્રયોગો

🔹 ૬. આરોગ્ય અને સ્વચ્છતા (Health & Hygiene)

• ગ્રામ્ય આરોગ્ય મોડલ

• શુદ્ધ પાણી અને આરોગ્ય

• પોષણ યુક્ત આહાર

• સ્વચ્છ ભારત માટે નવા ઉપાયો

🔹 ૭. જળ સંરક્ષણ અને વ્યવસ્થાપન (Water Conservation & Management)

• વરસાદી પાણી સંગ્રહ

• નદીઓનું પુનર્જીવન

• પાણી બચાવવા નવી રીતો

• ડ્રિપ સિંચાઈ પ્રોજેક્ટ

---

આ પણ જુઓ : ધોરણ 12 પછીના શ્રેષ્ઠ હાઈ સેલેરી કોર્સીસ 2025 – સાયન્સ અને કોમર્સ વિદ્યાર્થીઓ માટે કારકિર્દી માર્ગદર્શિકા

ખાસ સેમિનાર વિષય – પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ ઘટાડવું

આ વર્ષે એક દિવસીય સેમિનારનું ખાસ વિષય છે –
👉 Reducing Plastic Pollution (પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ ઘટાડવું)

પ્લાસ્ટિક આજના સમયમાં સૌથી મોટું પર્યાવરણપ્રદૂષણનું કારણ છે.

• દરિયાઓમાં લાખો ટન પ્લાસ્ટિક પહોંચે છે.

• પ્રાણી અને માનવ આરોગ્ય માટે ખતરનાક છે.

• જમીનની ઉર્વરક શક્તિ ઘટાડે છે.

વિદ્યાર્થીઓએ પ્લાસ્ટિકના વિકલ્પો શોધવા માટે બાયો-પ્લાસ્ટિક, રિસાયકલિંગ પ્રોજેક્ટ, કચરાનું વૈજ્ઞાનિક વ્યવસ્થાપન જેવા મોડલ તૈયાર કરવા પડશે.

---

આયોજનની રૂપરેખા

• CRC સ્તર : 15–20 સપ્ટેમ્બર, 2025

• BRC સ્તર : 25–30 સપ્ટેમ્બર, 2025

• SVS સ્તર : 25–30 સપ્ટેમ્બર, 2025

• જિલ્લા સ્તર : તારીખ પછી જાહેર થશે

પ્રત્યેક જિલ્લામાંથી પસંદ થયેલા શ્રેષ્ઠ પ્રોજેક્ટને રાજ્ય સ્તરે મોકલાશે અને ત્યારબાદ રાષ્ટ્રીય સ્તરે.

---

વિદ્યાર્થીઓને મળતા લાભ

1. સર્જનાત્મકતા અને શોધાત્મક વિચારશક્તિ વિકસે છે.

2. વૈજ્ઞાનિક અભિગમ મજબૂત બને છે.

3. શ્રેષ્ઠ પ્રોજેક્ટને એવોર્ડ, પ્રમાણપત્ર અને માન્યતા મળે છે.

4. ભવિષ્યમાં સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓ અને કારકિર્દી માટે મદદરૂપ.

5. વિદ્યાર્થીઓમાં ટીમ વર્ક અને પ્રેઝન્ટેશન સ્કિલ્સ વિકસે છે.

---

અગત્યની લીંક

વિજ્ઞાન ગણિત અને પર્યાવરણ પ્રદર્શન 2025-26 નું આયોજન કરવા બાબત પરિપત્ર ડાઉનલોડ કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

❓ વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ)

Q1: 2025-26 ના વિજ્ઞાન પ્રદર્શનનું થીમ શું છે?
👉 વિકસિત અને આત્મનિર્ભર ભારત માટે STEM.

Q2: એક દિવસીય સેમિનારનો વિષય શું છે?
👉 પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ ઘટાડવું.

Q3: પ્રદર્શનનું આયોજન કોણ કરે છે?
👉 NCERT (New Delhi) અને GCERT (Gandhinagar).

Q4: કયા વિષયો પર પ્રોજેક્ટ બનાવી શકાય?
👉 ખેતી, કચરા વ્યવસ્થાપન, હરિત ઊર્જા, ટેકનોલોજી, આરોગ્ય, જળ સંરક્ષણ.

Q5: ક્યારે યોજાશે?
👉 સપ્ટેમ્બર 2025 દરમ્યાન CRC, BRC, SVS અને જિલ્લા સ્તરે.

Keywords

✅ Science Exhibition 2025
✅ Bal Vigyanik Pradarshan NCERT
✅ STEM Projects for Students
✅ Reducing Plastic Pollution Seminar
✅ Sustainable Agriculture Models
✅ Waste Management in Schools
✅ Green Energy Projects for Students
✅ વિજ્ઞાન પ્રદર્શન 2025
✅ પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ ઘટાડવાના ઉપાયો
✅ ટકાઉ ખેતી પ્રોજેક્ટ
✅ હરિત ઊર્જા પ્રદર્શન
✅ આરોગ્ય અને સ્વચ્છતા પ્રોજેક્ટ
✅ જળ સંરક્ષણ ઉપાયો

---

અંતિમ વિચાર

વિજ્ઞાન, ગણિત અને પર્યાવરણ પ્રદર્શન 2025 માત્ર સ્પર્ધા નથી, પરંતુ બાળકો માટે એક રાષ્ટ્રીય મંચ છે જ્યાં તેઓ તેમના વિચારોને હકીકતમાં ફેરવી શકે.
પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ જેવા અગત્યના મુદ્દા પર ચર્ચા કરીને આ પ્રદર્શન સમાજમાં જાગૃતિ અને જવાબદારી લાવે છે.
આવો, આપણે બધા મળી વિકસિત અને આત્મનિર્ભર ભારત ના સપનાને સાકાર કરીએ.